Działalność naszej firmy co prawda opiera się na tym, że ludzie nie robią kopii lub robią ją nie poprawnie.
Jednak jak często by tego nie powtarzać, ilość zgłoszeń do serwisów wzrasta, a nie maleje.
Co to jest kopia zapasowa?
Kopia zapasowa plików ma miejsce, gdy pliki są przechowywane w różnych kopiach w dodatkowym miejscu.
Na przykład, na dysku twardym lub dodatkowym urządzeniu pamięci masowej.
W przypadkach działalności gospodarczej, dane mają realną wartość finansową a nawet bez dostępu do swoich danych, firma przestaje istnieć.
Dla przykładu, proszę sobie wyobrazić duża firmę księgowo-rachunkową która straciła dostęp do baz danych…
Z drugiej strony są klienci indywidualni którzy posiadają „bezcenne” archiwa zdjęć, muzyki, dokumentów i tak dalej.
W takich przypadkach mają wartość sentymentalną, są unikalne i nie odtworzenia i po prostu szkoda je stracić.
Pamiętaj, zawsze może dojść do awarii nośnika czy dysku, dlatego tak istotne jest posiadać kopię swoich danych na innych nośnikach.
Tworzenie regularnych kopii to krytyczny krok mający na celu ochronę danych w przypadku awarii systemu lub uszkodzenia plików.
Kto powinien tworzyć kopie zapasowe plików?
Odpowiedź: Ty! Poniży artykuł kierowany jest dla zwykłych użytkowników i ewentualnie drobnych przedsiębiorstw.
Średnie i duże przedsiębiorstwa powinny skonsultować się ze specjalistami odnośnie DRP (Disaster Recovery Plan) oraz BSP (Business Continuity Plan).
Jakie są największe zagrożenia dla danych?
Błędy użytkownika.
Usunięcie danych, format dysku, ponowne wgranie systemu po uszkodzone dyski po upadkach, uderzeniach czy zalaniach.
Widujemy to w naszym serwisie codziennie.
Awaria dysku, komputera, nośnika.
Dyski i inne nośniki gdzie przechowywane są pliki ze zdjęciami, dokumentami potrafią ulec samoczynnie awarii.
To tylko urządzenie i jak każde inne potrafi się zepsuć.
Kradzież.
W takim przypadku bez kopii zapasowej odzyskanie danych jest bliskie zeru.
Wirusy, ransomware.
W dzisiejszych czasach popularne są ataki złośliwego oprogramowania które mają na celu skutecznie zablokować możliwość odczytania danych.
Odzysk jest teoretycznie możliwy po zapłacie okupu, zazwyczaj sporego, jednak nie zawsze opłata wiąże się z sukcesem w dostępie do danych…
Jak stworzyć kopię zapasową danych?
Nie ma idealnej metody zabezpieczenia przed utratą danych, jednak zasady są proste – im więcej kopii zapasowych posiadasz tym lepiej.
Najlepszą metodą na kopie zapasową jest stosowanie metody „reguły 3-2-1„.
Regułę 3-2-1 spopularyzował znany fotograf Peter Krogh, który napisał kiedyś, że są dwie grupy ludzi:
Ci, którzy mieli już awarię pamięci masowej, oraz ci, którzy dopiero będą ją mieli.
Peter Krogh
Stało się to jedno z najpopularniejszych zdań odnośnie utraty danych.
Reguła kopii zapasowej 3-2-1
- Mieć co najmniej trzy egzemplarze danych.
- Przechowywać te egzemplarze na dwóch różnych nośnikach.
- Przechowywać jedną kopię zapasową w innej lokalizacji (chmura do backupu lub zabieranie egzemplarza w inne miejsce).
Reguły te nie są wcale tak trudne do wdrożenia jak może się wydawać.
Przykład 1.
Na laptopie prowadzisz archiwum zdjęć rodzinnych (pierwszy egzemplarz danych, najbardziej narażony na utratę).
Kopiujesz regularnie archiwum na dysk zewnętrzny (drugi egzemplarz danych).
Korzystasz z chmury do kopii zapasowej (trzeci egzemplarz).
Przykład 2.
Komputer stacjonarny z projektami czy dokumentami niezbędnymi do pracy zawodowej (pierwszy egzemplarz, wysokie ryzyko utraty danych).
Dysk zewnętrzny z kopią tych danych lub serwer NAS z macierzami RAID (drugi egzemplarz danych).
Kolejny dysk zewnętrzny z kopią danych zabierany z pracy do domu (trzeci egzemplarz).
Chmura do kopii zapasowej (czwarty egzemplarz).
Gdzie przechowywać kopię zapasową?
Dyski zewnętrzne, dysk przenośny USB
Plusy:
✔️ Pełna kontrola nad danymi.
✔️ Możliwość zautomatyzowania procesu.
✔️ Szybkość zapisy.
✔️ Niska cena.
Minusy:
❌ Wrażliwość na czynniki zewnętrzne, upadek itd.
❌ Konieczność kontroli.
Pendrive
W zasadzie powinny być traktowane jako nośnik do przenoszenia danych z urządzenia na urządzenie.
Jeśli już korzystasz z pendrive powinieneś mieć ich więcej i wykonywać kilka kopii.
Plusy:
✔️ Bardzo niska cena.
✔️ Możliwość zautomatyzowania kopii programami.
Minusy:
❌ Wysoka samoczynna awaryjność.
❌ Łatwo uszkodzić mechanicznie.
❌ Wolny zapis danych.
❌ Żywotność.
❌ Konieczność kontroli,.
Serwer NAS, macierze RAID
Przede wszystkim traktuj NAS/RAID jako egzemplarz kopii zapasowej.
Nie myl RAID z kopią zapasową, odzyskiwanie danych z takich urządzeń jest zdecydowanie droższe!
Plusy:
✔️ Duże możliwości pojemności
✔️ Łatwa kopia dla wielu komputerów, laptopów, telefonów.
✔️ Możliwość zautomatyzowania procesu.
✔️ Możliwość wykonania kopii z dysku NAS na dysk zewnętrzny i zabrania do innej lokalizacji.
Minusy:
❌ Wysoki koszt.
Chmury do kopii zapasowych, backupu
Plusy:
✔️ Automatyczny proces praktycznie bez nadzoru.
✔️ Możliwość szyfrowania danych.
✔️ Niski koszt
Minusy:
❌ Jedynym „minusem” jest teoretyczny brak prywatności.
Jednak dane można zaszyfrować w chmurze bezpiecznym hasłem i dostawca chmury nie będzie widział zawartości danych.
Polecamy i osobiście korzystamy z iDrive, backblaze – oba rozwiązania posiadają doskonały stosunek ceny do oferty.
Istnieją też rozwiązania prywatnej chmury jak NextCloud czy Owncloud, jednak jest to dla bardziej technicznych użytkowników.
Chmury do synchronizacji plików
Wszystkie usługi typu google drive, one drive, dropbox, mycloud i tym podobne nie są polecane.
Ich głównym zadaniem jest synchronizacja plików pomiędzy urządzeniami.
Jak łatwo się domyśleć jeśli uszkodzisz plik na jednym urządzeniu to synchronizacja uszkodzi inne.
Jakie programy polecamy do wykonania kopii zapasowych
Ręczne kopiowanie (nie polecamy) jest podatne na błędy ludzkie oraz z racji czasochłonnego procesu, może zostać pominięty po krótkim czasie. Ludzie są leniwi, zdecydowanie łatwiej skorzystać z odpowiedniego oprogramowania które zrobi backup za nas.
- AOMEI Backupper Standard (darmowa do użytku domowego)
- FreeFileSync (darmowy)
- Veeam (wersja darmowa podstawowa),
- Acronis true image (płatny)
Sprawdź czy wykonujesz kopie bezpieczeństwa prawidłowo
| Scenariusz | Brak kopii zapasowej. Tylko laptop | Jedna kopia zapasowa, np: laptop + dysk zewnętrzny | Dwie kopie zapasowe, np: Laptop, dysk NAS + dysk zewnętrzny | Trzy kopie zapasowe w tym jedna w innym miejscu, np: Laptop, NAS, dysk przenośny oraz chmura lub zabieranie 3 kopii w inne miejsce. |
|---|---|---|---|---|
| Awarie nośnika Uszkodzenia mechaniczne i inne | Wysokie ryzyko utraty danych | Umiarkowane ryzyko | Brak ryzyka | Dane są bezpieczne |
| Uszkodzenia logiczne przypadkowy format itd. | Wysokie ryzyko utraty danych | Umiarkowane ryzyko | Niskie ryzyko | Dane są bezpieczne |
| Atak ransomware (wirus) | Wysokie ryzyko utraty danych | Wysokie ryzyko | Umiarkowane ryzyko | Dane są bezpieczne |
| Czynniki zewnętrzne, kradzież, zalanie, pożar, zagubienie itd. | Wysokie ryzyko utraty danych | Wysokie ryzyko | Wysokie ryzyko | Dane są bezpieczne |